اسلام آباد- 06 آگسٽ (اي پي پي) صدر ڊاڪٽر عارف علوي پي ٽي وي جي 6 ملازمن جي 2 سالن لاءِ ترقي روڪڻ جي هدايت ڪري ڇڏي، اها هدايت عورت ڪئميرا مين کي ڪم واري هنڌ تي ه??اس??ن ڪرڻ، غير محفوظ ۽ جارحاڻي ماحول پيدا ڪرڻ تي ڪئي وئي، صدر عورت ڪئميرا مين جي سروس مان برطرفي کي به ڪالعدم قرار ڏئي ڇڏيو. ايوان صدر جي پريس ونگ مان جاري بيان موجب صدر چيو ته عورت خلاف ضابطه جي پيروي کانسواءِ، غير ذميوارڻي طريقي سان قانوني ڪارروائي شروع ڪئي وئي، عورت ڪئميرا مين خلاف بدتميزي ۽ توهين آميز جون ڪارروايون ڪيون ويون، صدر چيو ته ڪم واري هنڌ تي ه??اس??ن ڪرڻ هڪ عالمي رجحان آهي، جيڪو ترقي يافته ۽ اسرندڙ ملڪن ۾ ڏٺو وڃ?? ٿو، ه??اس??ني جو عمل مذهب، ثقافت، ن??ل، ذات، طبقي ۽ جاگرافيائي حدن کان مٿانهون آهي، تعليم ۽ روزگار تائين بهتر رسائي سان لکين پاڪستاني عورتون ڪم ڪري رهيون آهن، ڪيترن ئي ماڻهن کي روزاني جي بنياد تي ڪم واري هنڌ تي ه??اس??ني کي منهن ڏيڻو پوندو آهي، صدر چيو ته پاڪستان جهڙي ملڪ ۾ ڪم جي جاءِ تي ه??اس??ني جي خاتمي لاءِ ڪوشش ڪرڻ گهرجي، ه??اس??ني پاڪستان جي آئين ۾ موجود بنيادي حقن جي خلاف ورزي آهي، آرٽيڪل 25 جنس جي بنياد تي ڪنهن قسم جي امتياز کان منع ڪر?? ٿو، آئين سمورن معاملن ۾ قانون جي هڪجهڙي تحفظ ۽ برابري جي ضمانت ڏ?? ٿو، آرٽيڪل 34 رياست کي قومي زندگي جي سمورن معاملن ۾ عورتن جي مڪمل شرڪت کي ??قي??ي بڻائڻ جو پابند ڪر?? ٿو، صدر چيو ته آرٽ:ڪل 37 (سي) ۾ عورتن کي ملازمت ۽ ڪم جي شرطن جي معاملن ۾ خصوصي حيثيت ڏني وئي آهي، ه??اس??ني کان پاڪ ماحول اعليٰ پيداواري صلاحيت، بهتر ڪارڪردگي جو سبب بڻج?? ٿو، ه??اس??ني ڪم ڪندڙ عورتن کي درپيش سڀ کان وڏين رڪاوٽن مان هڪ آهي، صدر پي ٽي وي ، عبدالرشيد، ضياءُ الرحمان، مقبول شاهه، محمد نور ۽ ڪنول مسعود طرفان داخل اپيل رد ڪري ڇڏي، حراسمينٽ جي خاتمي بابت وفاقي محتسب عورت کي چارج سيٽ ڪرڻ، معطلي جي حڪمن، بدلي ڪرڻ ۽ ترقي روڪڻ ۽ هڪ لک ڏنڊ جي سزا ڏني هئي، صدر ملوث ملازمن تي محتسب جي طرفان لڳايل ڏنڊ جي سزا ختم ڪري، فيصلي ۾ چيو ويو آهي ته شڪايت ڪندڙ شڪايت ڪئي ته پي ٽي وي ۾ ملازمن مٿس حملو ڪيو، جواب ڏيندڙن حمايت ڪئي، ڪيس ۾ جوابدارن تي جنسي ه??اس??ني جا الزام ثابت نه ٿيا هئا، تنهن ڪري محتسب ڪم واري هنڌ تي ه??اس??ن ڪرڻ جهڙيون ڪارروايون ڪرڻ تي سزا لاڳو ڪرڻ جو فيصلو ڏنو، جنسي ه??اس??ني ثابت نه ٿيڻ تي صدر 5 جنوري 2018ع تي محتسب جي فيصلي کي رد ڪيو هو، ان کانپوءِ سپريم ڪورٽ آف پاڪستان عورت ڪئميرا مين ۽ اٽارني جنرل طرفان داخل ڪيل سول روينيو پٽيشنز کي منظور ڪري ورتو. فيصلي ۾ سپريم ڪورٽ ۽ اسلام آباد هاءِ ڪورٽ جي اڳوڻن فيصلن کي رد ڪيو ويو هو، سپريم ڪورٽ معاملو صدر مملڪت کي ٻيهر نئين سر فيصلي ڪرڻ لاءِ واپس موڪليو هو، فيصلي ۾ چيو ويو آهي ته سپريم ڪورٽ پنهنجي فيصلي ۾ لفظ ”ه??اس??ني“ جي تشريح ڪئي هئي، ه??اس??ني لاءِ ٻه شيون هونديون آهن، جنسي ه??اس??ني ۽ ڪم لاءِ غير محفوظ، مخالف يا جارحاڻو ماحول پيدا ڪرڻ، ڪيس جو حقيقتون جنسي مطالبن جي نوعيت جي دائري ۾ نٿيون اچن پر مخالفاڻي يا جارحاڻي ڪم جي ماحول جي دائري ۾ اچن ٿيون، بعد ۾ صدر جون ۽ جولاءِ 2023ع ڪيس جي ٻڌڻي ڪئي، صدر سپريم ڪورٽ جي فيصلي جي روشني ۾ معاملي جو نئين سري سان فيصلو ڪيو، صدر چيو ته ”ه??اس??ني“ جي اصطلاح کي صرف جنسي نه پر غير محفوظ، مخالف يا جارحاڻو ماحول پيدا ڪرڻ جي پاسن کان به جاچڻ جي ضرورت آهي، جيڪڏهن ڪو مالڪ عورتن لاءِ غير محفوظ ماحول پيدا ڪر?? ٿو ته اها ه??اس??ني جي تعريف ۾ اچ?? ٿو، صدر چيو ته ه??اس??ني جي اصطلاح کي ڪم لاءِ غير محفوظ، مخالفڻي يا جارحاڻي ماحول جي روشني ۾ ڌار پڙهڻ گهرجي نه رڳو جنسي مطالبي جي روشني ۾. صدر محتسب جي فيصلي کي برقرار رکيو ۽ فيصلي خلاف اپيلون رد ڪري ڇڏيون، پي ٽي وي ه??اس??ني بابت پروٽوڪول بهتر بڻائي، پي ٽي وي ان ڳالهه کي ??قي??ي بڻائي به مستقبل ۾ اهڙيون حالتون پيدا نه ٿين، صدر هدايت ڪئي ته هراسيت جي روڪٿام پروٽوڪول کي نظرثاني ۽ ان تي عملدرآمد جي رپورٽ پيش ڪئي وڃي، پي ٽي وي حڪم کي ٽن ڏينهن اندر لاڳو ڪري، پروٽوڪول تي رپورٽ محتسب کي جمع ڪرائي.
